موجودي ها
اين استاندارد از سال 2008 جايگزين استاندارد قبلي با همين نام شده است، استاندارد قبلي در سال 2001 منتشر شده بود. علت اصلي اين تغيير نيز همانند تغيير در استانداردهاي قبلي، بهبود استانداردهاي بين المللي حسابداري و هم سويي بيشتر اين استانداردها با استانداردهاي حسابداري بخش خصوصي ذكر گرديده است.
كاربرد استاندارد تجديدنظر شده شماره دوازده شامل تمام موجودي ها به استثناء موجودي هايي كه به شكل ويژه از دامنه كاربرد اين استاندارد مستثني شده اند، مي باشد. اين استاندارد ميان آن گروه از موجودي ها كه الف) به شكل كامل، خارج از دامنه استاندارد هستند و ب) خارج از دامنه الزامات اندازه گيري هستند؛ اما در محدوده الزامات ديگر استاندارد قراردارند، به شكل آشكاري تمايز قايل مي شود.
هدف از استاندارد شماره دوازده، شرح رويه حسابداري مربوط به موجودي هاست. نخستين مسئله اي كه در حسابداري موجودي ها با آن مواجه هستيم، مبلغ بهاي تمام شده موجودي هاست كه مي بايست بعنوان يك دارايي شناسايي شود، اين دارايي ها تا زماني كه درآمد ناشي از واگذاري موجودي ها تحقق يابد، از يك دوره به دوره ديگر انتقال پيدا مي كنند. اين استاندارد درخصوص تعيين بهاي تمام شده و شناسايي آن بعنوان هزينه در مرحله واگذاري موجودي ها و هرگونه كاهش ارزش موجودي ها به ارزش خالص بازيافتني رهنمود ارايه مي كند. استاندارد شماره دوازده همچنين نحوه تخصيص مخارج انجام شده به بهاي تمام شده موجودي ها را فرمول بندي مي كند.
به استثنا واحدهاي تجاري دولتي دامنه كاربرد اين استاندارد شامل تمامي واحدهاي بخش عمومي است كه صورت هاي مالي خود را براساس سيستم حسابداري تعهدي تهيه و ارايه مي نمايند، البته اين استاندارد موارد ذيل را شامل نمي شود:
- كار در جريان ساخت در قراردادهاي پيمانكاري
- ابزارهاي مالي
- دارايي هاي بيولوژيك مربوط به فعاليت هاي كشاورزي
همچنين استاندارد شماره دوازده، شرايط و نحوه استفاده از ارزش منصفانه موجودي ها را بجاي بهاي تمام شده آنها مطرح نموده است. برخي از اصطلاحاتي كه در اين استاندارد تعريف شده اند عبارتند از :
- بهاي تمام شده جاري جايگزيني
- موجودي ها
- مبادلات
- خالص ارزش بازيافتني
- ارزش منصفانه
- انتقالات يك جانبه